ΟΞΕΙΑ ΙΟΓΕΝΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΤΙΔΑ

ΗΛΙΑΔΗΣ Χ. ΜΑΡΙΟΣ
Ειδικός Γαστρεντερολόγος
Τραπεζούντος 60 και Μεταμορφώσεως 23 (γωνία) 1ος όροφος
Καλαμαριά (απέναντι από τα Goodys)
Τηλ:2310441023 κιν:6946682983                                                              e-mail:iliadismarios@gmail.com                                                                        blog:iliadismarios.blogspot.com

Σήμερα θα απαντήσουμε στις παρακάτω ερωτήσεις για την οξεία ιογενή ηπατίτιδα

• Πώς ''κολλάει κανείς'' μια ιογενή ηπατίτιδα;
• Ποια είναι η περίοδος επώασης της ιογενής ηπατίτιδας;
• Υπάρχουν ιοί, εκτός από τον Α, Β, Γ, Δ και Ε που μπορούν να κάνουν ηπατίτιδα;
• Ποια είναι τα αρχικά κλινικά συμπτώματα της οξείας ιογενής ηπατίτιδας;
• Ποιες παθολογικές βλάβες υπάρχουν στο αίμα κατά την έναρξη της οξείας ιογενής ηπατίτιδας;
• Ποια είναι τα κύρια συμπτώματα της οξείας ιογενής ηπατίτιδας;
• Ποιοί είναι οι μολυσματικοί δείκτες στην οξεία ηπατίτιδα;
• Πώς εξελίσσονται οι μολυσματικοί δείκτες σε οξεία ηπατίτιδα Β που κατευθύνεται προς την ύφεση;
• Ποια είναι η σημασία των αντισωμάτων  anti-virus-Α;
• Ποιες μορφές μπορεί να πάρει μια  καλοήθη  οξεία ιογενή ηπατίτιδα;
• Τι είναι η κεραυνοβόλος ηπατίτιδα;
• Ποια είναι η σοβαρότητα της κεραυνοβόλου ηπατίτιδας που προκαλείται από   ιό;
• Γιατί θα πρέπει να εξεταστεί η περίπτωση της μεταμόσχευσης ήπατος σε κεραυνοβόλο ηπατίτιδα;
• Πότε μπορούμε να πούμε ότι η οξεία ηπατίτιδα έχει θεραπευτεί;
• Ποιες προφυλάξεις πρέπει να ληφτούν κατά τη διάρκεια της οξείας ιογενής ηπατίτιδας;
• Τι πρέπει να κάνει κανείς που έχει μολυνθεί με  αίμα   φορέα του ιού της ηπατίτιδας Β;
• Τι μπορεί να κάνει κανείς που έχει μολυνθεί  από το αίμα του φορέα του HCV;
• Πρέπει να εμβολιάζεται κανείς κατά της ηπατίτιδας Β;
• Πρέπει να εμβολιάζονται  κανείς κατά της ηπατίτιδας Α;
• Υπάρχει ένα εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας C;

1.Πώς ''κολλάει κανείς'' μια ιογενή ηπατίτιδα;  Οι τρόποι μόλυνσης από τους ιούς Α, Β, Γ, Δ και Ε είναι:                                                                     

• Για τους ιό Α: κοπρανοστοματική μόλυνση                                                                             
• Για τη λοίμωξη από τον ιό Β:κυρίως μέσω της σεξουαλικής και της παρεντερικής οδού(ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών). Σε χώρες υπό ανάπτυξη, η μετάδοση από τη μητέρα στο παιδί είναι σημαντική.  
• Για τον ιό C: μετάδοση μέσω μετάγγισης (πριν από το Μάρτιο του 1990) και από την ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών. Στο ένα τρίτο των περιπτώσεων, ο τρόπος μετάδοσης δεν μπορεί να προσδιοριστεί. Μετάδοση  μέσω της σεξουαλικής μετάδοσης όπως επίσης από τη μητέρα στο παιδί είναι μικρή (0 έως 5%) (με βάσει το  ιικό φορτίο).  
• Για το ιό D : μετάδοση, κυρίως μέσω της ενδοφλέβιας χρήσης ναρκωτικών.  
• Για τον ιό E  : κοπρανοστοματική μόλυνση, περιορίζεται σε ορισμένες χώρες. 
• Άλλοι ιοί (G, TTV.) Έχουν εντοπιστεί και φαίνεται να είναι χαμηλής παθογένειας.

2.Ποια είναι η περίοδος επώασης της ιογενής ηπατίτιδας; Η περίοδος επώασης είναι 15 με 45 ημέρες για τον ιό Α,    50 με 150 ημέρες για τον ιό τύπου Β,   30 έως 100 ημέρες για τον ιό C , από 15 έως 90 ημέρες για τον ιό Ε.
  

3.Υπάρχουν ιοί, εκτός από τον Α, Β, Γ, Δ και Ε που μπορούν να κάνουν ηπατίτιδα;

Ιοί που έχουν τροπισμό(δηλαδή μπορούν να αναπτυχθούν και εκτός ήπατος σε άλλα όργανα)   μπορεί να είναι υπεύθυνοι για  ηπατίτιδα και  είναι: ο ιός της λοιμώδους μονοπυρήνωσης (συχνά), ο κυτταρομεγαλοϊός (αρκετά συχνά, αλλά συνήθως με λίγο ή καθόλου ίκτερο), ο ιός του ιού έρπητα,  ο κίτρινος πυρετός (εξαιρετικά σπάνια).

4.Ποια είναι τα αρχικά κλινικά συμπτώματα της οξείας ιογενής ηπατίτιδας;

Τα συμπτώματα  που προηγούνταιται του ίκτερου είναι: ο πονοκέφαλος, η κόπωση, η ανορεξία, ο πυρετός, σπανιότερα η αρθραλγία, η μυαλγία, η ναυτία, η δυσφορία στην άνω δεξιό μέρος της κοιλιάς,η  ευαισθησία στη ψηλάφηση του ήπατος, η ακόμη και η εμφάνιση ενός   εξανθήματος . Μπορεί όμως να λείπουν η  να περάσουν απαρατήρητα από τον ασθενή.

5.Ποιες παθολογικές βλάβες υπάρχουν στο αίμα κατά την έναρξη της οξείας ιογενής ηπατίτιδας;

Η βιολογική ένδειξη της προικτερικής φάσης είναι  η αύξηση των  τρανσαμινασών μέχρι και  20 φορές περισσότερο από το κανονικό όριο.

6.Ποια είναι τα κύρια συμπτώματα της οξείας ιογενής ηπατίτιδας;

Τα συμπτώματα μπορεί να είναι: ίκτερος ποικίλης έντασης, σκούρα ούρα, κόπρανα κανονικά ή αποχρωματισμένα, κνησμός (ανεπαίσθητα), τα οποία συνδυάζονται στην αρχή με τα τα πρώιμα σημεία της προικτερικής φάσης. Όταν έρθει ο ίκτερος, ο πυρετός εξαφανίζεται.Ο  ίκτερος μπορεί να διαρκέσει  2 έως 6 εβδομάδες, και μετά να  υποχωρήσει..

7.Ποιοί είναι οι μολυσματικοί δείκτες στην οξεία ηπατίτιδα;

Αρχικά πρέπει να γίνει η  IgM αντι-HAV εξέταση , η HBsAg εξέταση , και η εξέταση anti-HCV ( αντισώματα κατά του ιού C). Αυτή η γνώση είναι χρήσιμη για  να προβλεφθεί εάν είναι δυνατό η χρονιότητα, να  προσδιοριστεί ο χρόνος και ο τρόπος της  μόλυνσης και να εκτιμηθεί ο κίνδυνος και ο τρόπος μόλυνσης για το περιβάλλον του ασθενούς.

8.Πώς εξελίσσονται οι μολυσματικοί δείκτες σε οξεία ηπατίτιδα Β που κατευθύνεται προς ύφεση;                                                                                                                                                         Το HBsAg και  το HBV DNA εμφανίζονται  πολύ πριν από τον  ίκτερο και εξαφανίζονται λίγο μετά την έναρξη του. Η αντι-HBc εμφανίζεται από την εμφάνιση των κλινικών συμπτωμάτων . Τα αντισώματα IgM   διατηρούνται για μερικούς μήνες  ενώ τα IgG  επιμένουν σε όλη τη διάρκεια της ζωής.Τα αντισώματα  αντι-HBs εμφανίζονται  μερικές εβδομάδες ή μήνες μετά την θεραπεία.

9.Ποια είναι η σημασία των αντισωμάτων  anti-virus-Α;

Η παρουσία των αντι-HAV IgG δηλώνει μόλυνση από   ιό στο παρελθόν. Στη χώρα μας, αυτή η μόλυνση ήταν πριν αρκετά χρόνια συχνή ,το αργότερο μέχρι πριν από μερικά χρόνια (20% των ασθενών 20 ετών ήταν  ανοσοποιημένο). Συνεπώς, υπάρχει επί του παρόντος συμπτωματική ιογενή ηπατίτιδα Α σε ενήλικες. Μόνο η παρουσία του IgM αντι-HVA δηλώνει πρόσφατη λοίμωξη.

10.Ποιες μορφές μπορεί να πάρει μια  καλοήθη  οξεία ιογενή ηπατίτιδα;

Η καλοήθης οξεία ιογενή ηπατίτιδα μπορεί να λάβει: 1) ασυμπτωματική μορφή (κοινή σε παιδιά), 2)ανικτερική που είναι  πολλή συχνή και τέλος 3) η χολοστατική μορφή που είναι σπάνια και μπορεί να σχετίζεται με εξωηπατικές εκδηλώσεις, κυρίως από τις  αρθρώσεις και το δέρμα.

11.Τι είναι η κεραυνοβόλος ηπατίτιδα;

Οι προειδοποιητικές ενδείξεις που πρέπει να  εξετάσει  κανείς κατά την πρώιμη φάση της ηπατίτιδας είναι:η εγκεφαλοπάθεια  που χαρακτηρίζεται από μια διαταραχή του ρυθμού του ύπνου, μια κατάσταση σύγχυσης και τρέμουλο χεριών πράγματα που  σχετίζονται και με μειωμένο επίπεδα παραγόντων πήξης του αίματος όπως της προθρομβίνης και του παράγοντα  V.

11.Ποια είναι η σοβαρότητα της κεραυνοβόλου ηπατίτιδας που προκαλείται από   ιό;                      Χωρίς  θεραπεία , με  παρουσία  σύγχυσης ή κώματος και με παράγοντα V, κάτω του 30% σχετίζεται με   θνησιμότητα περίπου  90%.

12.Γιατί θα πρέπει να εξεταστεί η περίπτωση της μεταμόσχευσης ήπατος σε κεραυνοβόλο ηπατίτιδα;

Η μεταμόσχευση του ήπατος σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης έχει βελτιώσει  σημαντικά την πρόγνωση των ασθενών με κεραυνοβόλο ηπατίτιδα.
Η επιβίωση είναι 60% έως 70% στα 5 χρόνια.

13.Πότε μπορούμε να πούμε ότι η οξεία ηπατίτιδα έχει θεραπευτεί;

Μπορούμε να επιβεβαιώσουμε τη  θεραπεία της οξείας ηπατίτιδας όταν τρανσαμινάσες είναι φυσιολογικές και συνδέονται με μολυσματικούς δείκτες που αποδεικνύουν τη θεραπεία  από την ηπατίτιδα
Μετά την ηπατίτιδα Α, ο ασθενής  έχει IgG αντι-HAV .
Μετά από ηπατίτιδα Β, ο ασθενής έχει αντι-HBs μαζί με  αντι-HBc και αντι-HBe.
Μετά την ηπατίτιδα C, ο ασθενής έχει αντι-HCV αντισώματα αλλά η εξέταση HCV PCR  είναι αρνητική (το RNA του ιού έγινε μη ανιχνεύσιμο).

14.Ποιες προφυλάξεις πρέπει να ληφτούν κατά τη διάρκεια της οξείας ιογενής ηπατίτιδας;

Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία ή δίαιτα, αλλά ορισμένες προφυλάξεις είναι απαραίτητο να γίνουν (αποχή από το αλκοόλ και φάρμακα)
Οι σοβαρές μορφές πρέπει να εισαχθούν στο νοσοκομείο για παρακολούθηση και  τυχόν  λήψη απόφασης για επείγουσα μεταμόσχευση σε περίπτωση επιδείνωσης.
Στις περιπτώσεις της οξείας ηπατίτιδας C, αν και η ιντερφερόνη δεν έχει  άδεια για τη συγκεκριμένη ένδειξη, η θεραπεία με μία δόση των 3 εκατομμυρίων μονάδων (MU) 3 φορές την εβδομάδα για 3 έως 6 μήνες μειώνει το κίνδυνο εξέλιξης σε χρονιότητα.
Οι ιογενείς ηπατίτιδες πρέπει να δηλώνονται.Θεωρούνται ως επαγγελματικές ασθένειες ειδικά στα επαγγέλματα υγείας.

15.Τι πρέπει να κάνει κανείς που έχει μολυνθεί με  αίμα   φορέα του ιού της ηπατίτιδας Β;

Σε περίπτωση  πρόσφατης μόλυνσης με αίμα μολυσμένο με ιό ηπατίτιδοςΒ, πρέπει:

• να αναζητήσουμε εάν έχουμε HBsAg και anti-HBs αν είναι δυνατόν έκτακτα.
• Χωρίς καθυστέρηση, να γίνει ο εμβολιασμός κατά της ηπατίτιδας Β και να χορηγηθεί ανοσοσφαιρίνη anti-HBs

16.Τι μπορεί να κάνει κανείς που έχει μολυνθεί  από το αίμα του φορέα του HCV;

Πρέπει να γίνει ορολογικός έλεγχος για την ηπατίτιδα C τόσο στο ύποπτο αίμα του δότη όσο και στα αίμα του δέκτη.. Στην περίπτωση   θετικότητας του δέκτη, πρέπει να γίνει παρακολούθηση των τρανσαμινασών στην 2η, 4η, 6η, 8η εβδομάδα, στον 3ο, 4ο, 5ο, και 6ο μήνα, να γίνει HCV PCR στους 2 μήνες και ορολογική εξέταση anti-HCV  στούς 3 και 6 μήνες.

17.Πρέπει να εμβολιάζεται κανείς κατά της ηπατίτιδας Β;

Ο εμβολιασμός κατά της ηπατίτιδας Β είναι ασφαλής  και αποτελεσματικός και χωρίς κινδύνους επιστημονικά αποδεδειγμένα. Προτείνεται σήμερα να γίνεται πριν την ηλικία των  7 ετών και πρέπει να γίνει σε όλες τις ομάδες κινδύνου (υποχρεωτικά για τα τα επαγγέλματα υγείας). Ο εμβολιασμός περιλαμβάνει την ένεση του εμβολίου  στον χρόνο 0, 1 και 6 μήνες σε δόση προσαρμοσμένη στην ηλικία του εμβολιασθέντος. Αναμνηστική δόση  μπορεί να γίνει ανά   5 έως 10 ετη .
Αντενδείκνυται  σε περιπτώσεις σκλήρυνσης κατά πλάκας και σε αλλεργική αντίδραση μετά την πρώτη ένεση.

18.Πρέπει να εμβολιάζονται  κανείς κατά της ηπατίτιδας Α;

Ο εμβολιασμός κατά της ηπατίτιδας Α είναι ασφαλής και αποτελεσματικός, επιστημονικά αποδεδειγμένα. Ενδείκνυται για ταξίδια σε ενδημικές περιοχές, αλλά είναι χρήσιμος για όλα τα άτομα που δεν έχουν έρθει σε επαφή με τον ιό. Το συνιστώμενο σχήμα είναι 2 ενέσεις  ανα 30 ημερες,   και μια  αναμνηστική δόση  ένα χρόνο αργότερα.

19.Υπάρχει ένα εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας C;

Δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν υπάρχει εμβόλιο για την ηπατίτιδα C