ΑΛΚΟΟΛΙΚΗ ΗΠΑΤΟΠΑΘΕΙΑ

ΗΛΙΑΔΗΣ Χ. ΜΑΡΙΟΣ
Ειδικός Γαστρεντερολόγος
Τραπεζούντος 60 και Μεταμορφώσεως 23 (γωνία) 1ος όροφος
Καλαμαριά (απέναντι από τα Goodys)
Τηλ:2310441023 κιν:6946682983                                                              e-mail:iliadismarios@gmail.com                                                                        blog:iliadismarios.blogspot.com

Σήμερα θα απαντήσουμε σε ερωτήσεις για την αλκοολική ηπατοπάθεια εκτός της κίρρωσης του ήπατος

• Εκτός από κίρρωση, μπορεί το αλκοόλ να προκαλέσει  άλλες ασθένειες του ήπατος;
• Πώς μεταβολίζεται το αλκοόλ;
• Τι είναι η αλκοολική στεάτωση;
• Ποια είναι τα σημεία  της αλκοολικής στεάτωσης;
• Ποιες είναι οι βλάβες που βρίσκονται  στο ήπαρ στην αλκοολική ηπατίτιδα;
• Ποια είναι τα συμπτώματα της οξείας αλκοολικής ηπατίτιδας σε ένα μη κιρρωτικό  ήπαρ;
• Υπάρχουν διάφορες μορφές αλκοολικής ηπατίτιδας;
• Ποια είναι η θεραπεία της οξείας αλκοολικής ηπατίτιδας;

1.Εκτός από κίρρωση, μπορεί το αλκοόλ να προκαλέσει  άλλες ασθένειες του ήπατος;
Η ηπατική βλάβη που προκαλεί το αλκοόλ πριν από το στάδιο της κίρρωσης συχνά είναι αναστρέψιμο, εάν η χρήση του αλκοόλ διακοπεί εντελώς. Οι ιστολογικές βλάβες που δημιουργούνται είναι 3 ειδών:

• Το λιπαρό ήπαρ, συχνό στη  περιπτώση χρόνιας χρήσης οινοπνευματωδών ποτών(εικόνα 1η). 

(φωτο 1)

• Η αλκοολική ηπατίτιδα παρουσιάζεται με σημαντική κατανάλωση αλκοόλ(φωτο 2).

   

(φωτο 2)

Μπορεί να είναι συμπτωματική ή να αναπτύσσεται αθόρυβα. Το ήπαρ είναι συνήθως ήδη κιρρωτικό. Σε σοβαρές μορφές της, μπορεί να  καταλήξει να είναι θανατηφόρα (  1 περίπτωση περίπου στις 2  ).

• Ίνωση είναι το τελευταίο στάδιο πριν από κίρρωση.

2.Πώς μεταβολίζεται το αλκοόλ;
Σε μια μέτρια καταναλωση αλκοόλ, αυτό μεταβολίζεται κυρίως από το ήπαρ (οξείδωση), σε δύο στάδια:
Βήμα 1: γίνεται οξείδωση της αιθανόλης  σε  ακεταλδεΰδη που  επιτυγχάνεται με 3 συστήματα   φθίνουσας σημασίας: 1) αλκοολική δευδρογονάση (NAD), (συνένζυμο) 2)Μικροσωμιακό σύστημα  οξείδωσης αιθανόλης (meos): κυτοχρώματος επαγώγιμου από το αλκοόλ, 3) Καταλάση: οξείδιο του αλκοόλ από το υπεροξείδιο του υδρογόνου. Σε υπερβολικική κατανάλωση, το σύστημα meos υπερτερεί.

Βήμα 2: ακεταλδεΰδη  που σχηματίζεται είναι τοξικό προϊόν, είναι άμεσα οξειδώνεται προς ακετονικό οξύ. Αυτό το βήμα είναι περιορισμένο εξαρτάται από το ένζυμο αλδεύδη δευδρογονάση και εξαρτάται από το NAD   ένζυμο.
Σε ένα πότη που κάνει κατάχρηση αλκοόλης η ακεταλδεύδη που παράγεται   δεν μπορεί να μεταβολιστεί  και  έτσι δεσμεύεται στις κυτταρικές μεμβράνες, με αποτέλεσμα την καταστροφή με τοξικούς μηχανισμούς αρχικά και  κατόπιν  με φλεγμονώδεις και  ανοσολογικούς  με αποτέλεσμα τον  σχηματισμό   ίνωσης.

3.Τι είναι η αλκοολική στεάτωση;

Η αρχική  βλάβη  που γίνεται σχεδόν σταθερή σε περίπτωση χρόνιας κατανάλωσης αλκοόλ, είναι  στεάτωση που είναι ουσιαστικά η συσσώρευση των τριγλυκεριδίων στα ηπατικά κύτταρα. Είναι δευτερογενής σε:

• σε αυξημένη σύνθεση  λιπαρών οξέων από υδατάνθρακες και  αμινοξέα.
• μειωμένη   οξείδωσης λιπαρών οξέων 
• ελλάτωση σχηματισμού   φωσφολιπιδίων και χοληστερόλης .
• μείωση   σύνθεσης αποπρωτεινών που είναι  αναγκαίες για την έξοδο   λιποπρωτεϊνών.               Στην ιστολογική εξέτση βρίσκουμε: συσσώρευση λίπους στο κυτταρόπλασμα των ηπατοκυττάρων χωρίς νέκρωση ή φλεγμονή (φωτο 3). 

(φωτο 3)

Υποχωρεί μετά τη διακοπή της κατανάλωσης   οινοπνεύματος και δεν αποτελεί κιρρωτική βλάβη.

4.Ποια είναι τα σημεία  της αλκοολικής στεάτωσης;

Η στεάτωση είναι σχεδόν πάντα ασυμπτωματική. Υπάρχει ηπατομεγαλία χωρίς  σημεία πυλαίας υπέρτασης ή ηπατοκυτταρικής  ανεπάρκειας. ΟΙ εξετάσεις ήπατος είναι συνήθως κανονικές, εκτός από υην αύξηση της  GGT  που είναι δείκτης των αλκοολικής κατάχρησης. Το υπερηχογράφημα δείχνει ένα ήπαρ συχνά υπερηχοικό(''λάμπων'').

5.Ποιες είναι οι βλάβες που βρίσκονται  στο ήπαρ στην αλκοολική ηπατίτιδα;

Ο ορισμός της αλκοολικής ηπατίτιδας είναι ιστολογική. Συνδυάζει 3 σημεία:

• υαλοειδής νέκρωση, που είναι χαρακτηριστικό των σωματίων  Mallory (φωτο 4)

(φωτο 4)

• συστάδες υπολειμματικών μικροινιδίων που προκύπτουν από την τοξικότητα της αλκοόλης και των μεταβολιτών της: είναι συχνό ,υποδηλωτικό αλλά μη ειδικό.
• ασαφοποίηση και / ή διόγκωση που προηγείται του θανάτου του ηπατοκυττάρων.
• φλεγμονώδης διήθηση στην οποία η παρουσία των πολυμορφοπυρήνων είναι χαρακτηριστική και σχετίζεται με ίνωση περισσότερο ή λιγότερο σημαντική.

6.Ποια είναι τα συμπτώματα της οξείας αλκοολικής ηπατίτιδας σε ένα μη κιρρωτικό  ήπαρ;

Είναι μια σοβαρή ασθένεια του ήπατος, που   μπορεί να εμφανιστεί μετά από λίγους μήνες από την μεγάλη  κατανάλωση  (150 έως 400 γραμμάρια αλκοόλης / μέρα) αλκοόλης.

• Κλινικά: πυρετός από 38 ° -38 ° 5, πόνος στο δεξιό άνω τεταρτημορίο , ναυτία και ίκτερος, ενίοτε  ηπατική εγκεφαλοπάθεια ,  ηπατομεγαλία   συχνά ευαίσθητη.
• Οι εργαστηριακές εξετάσεις: λευκοκυττάρωση με ουδετερόφιλα , μέτρια αύξηση (2 έως 4 φορές), των  τρανσαμινασών κυρίως της SGOT, της χολερυθρίνης κυρίως της συζευγμένης της αλκαλικής φωσφατάσης, πτώση της προθρομβίνης  , αύξηση της GGT (συχνά πολύ μεγάλη, μέχρι και  20 φορές ) και του MCV, μάρτυρες της οξείας δηλητηρίασης από οινόπνευμα.
• Υπερηχογράφημα: δείχνει μια ομοιογενή  ηπατομεγαλία. Μπορεί να υπάρχει προσωρινή πυλαία υπέρταση.
• Διάγνωση: η κλινική εικόνα δεν πρέπει να συγχέεται μια χειουργική κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ιδίως μια χολοκυστίτιδα ή οξεία μια  χολαγγειίτιδα. Η διάγνωση βασίζεται σε βιοψία ήπατος, αλλά αυτή δεν είναι πάντα απαραίτητη, γιατί οι κλινικές και βιολογικές ενδείξεις είναι διαγνωστικές.
• Εξέλιξη; 1)θανατηφόρα σοβαρή ηπατική ανεπάρκεια (25% των περιπτώσεων).Η παρουσία ενός από τα παρακάτω ορίζονται   ως σοβαρές ενδείξεις ηπατικής εγκεφαλοπάθειας: χολερυθρίνη>  100 micromol / l,   προθρομβίνη  ή παράγοντα V <50%. 2)   ευνοϊκή πορεία χωρίς συνέπειες, ή δημιουργία ίνωσης που μπορεί να φτάσει μέχρι την  κίρρωση.

7.Υπάρχουν διάφορες μορφές αλκοολικής ηπατίτιδας;

1)Είναι η ασυμπτωματική αλκοολική ηπατίτιδα που    προσδιορίζεται από τη βιοψία ήπατος σε χρόνιους αλκοολικούς που νοσηλεύονται στο νοσοκομείο για παθολογικές εξετάσεις του ήπατος  ή  για άλλες αιτίες. Μπορεί να οδηγήσει ύπουλα μετά από 10 έως 20 ετη σε κίρρωση αν η κατανάλωση αλκοόλ συνεχιστεί.
2)Αλκοολική ηπατίτιδα με κίρρωση: Είναι η κύρια αιτία της "ανεπάρκειας" από κίρρωση του ήπατος, και  εκδηλώνεται με μια κρίση  ίκτερου, σημάδια επιδείνωσης της ηπατικής ανεπάρκειας και της πυλαίας υπέρτασης.

8.Ποια είναι η θεραπεία της οξείας αλκοολικής ηπατίτιδας;

• διακοπή οριστικά της κατανάλωσης αλκοόλης
• Κορτικοστεροειδή: πρεδνιζολόνη, 1/2 εως 1 mg / kg / ημέρα για τουλάχιστον ένα μήνα θα μειώσει τη θνησιμότητα σε σοβαρές οξείες μορφές αλκοολικής ηπατίτιδας.
• Συνοδευτικά μέτρα: πρόληψη του παραληρήματος λόγω στερητικού συνδρόμου,  βιταμινοθεραπεία ειδικά χορήγηση βιταμίνης Β1, χορήγηση κατάλληλων θρεπτικών ουσιών που βρίσκονται σε έλλειψη, κατάλληλη συμπτωματική θεραπεία του ασκίτη, αντιμετώπιση τυχόν αιμορραγίας του  γαστρεντερικού, της  ηπατικής εγκεφαλοπάθειας, καθώς και κάθε άλλης επιπλοκής.